Opnieuw in Mali
We sluiten een periode af en tegelijkertijd kijken we ook vooruit. Ik ben eerst vier dagen alleen. Die staan in het teken van coaching en oriëntatie. Dat laatste heeft te maken met de lokale verkiezingen die op 20 november toch gehouden zijn. Daar is veel over te vertellen.
Voor het eerst sinds 2009 zijn er lokale verkiezingen. Deze zijn een aantal malen uitgesteld vanwege de burgeroorlog, de instabiliteit door terroristische dreiging e.d. Het akkoord van Algiers uit 2015 heeft onder meer opgeleverd dat gemeenten en regio’s meer te vertellen krijgen, meer eigen budget ook (decentralisatie). Verkiezingen waren daarom hard nodig.
In Mali kennen ze een gekozen burgemeester, die is ook gelijk een centrale figuur in het lokale bestuur. Er is lang getwijfeld of de verkiezingen konden doorgaan omdat de veiligheidssituatie nog steeds niet optimaal is. Uiteindelijk zijn in 649 gemeenten verkiezingen gehouden. Het noorden heeft nog niet gekozen daar is een soort interim bestuur. Dat benadrukt de verdeeldheid van het land, maar het is goed dat er nu duidelijkheid is voor de rest.
Grote verschuivingen. De opkomst is in onze ogen dramatisch laag: 25% en in sommige steden nog lager. Voor mijn Malinese collega’s is dat normaal. De laatste presidentsverkiezingen was het 60% maar dat was een uitzondering. Ze zijn blij dat het gelukt is, dat het hier en daar problemen heeft gegeven maar over hele linie geslaagd is. Het vertrouwen van gewone mensen in de politiek, in politici dus, is heel klein.
Die avond praat ik daarover met een paar mannen die in het hotel werken, obers, receptie. Felle discussie want een vind alle politici bedriegers, een wat oudere en vaak stille collega blijkt raadslid te zijn en blijft in alle rust uitleggen dat je van hem niet kunt volhouden dat hij een zakkenvuller is en de derde (de revolutionair, zo noemen zijn collega’s hem) is receptionist en reageert het felst: “Je moet je juist met politiek in je buurt bemoeien maar niet met verkiezingen.” Hij voert actie voor beter onderwijs in zijn wijk, jongeren moet langer naar school, op straat hangen maakt ze niet beter. Alle prototypes in onze debatten, ook hier.
De uitslag betekent dat 80% van de burgemeesters vervangen wordt door nieuwe mensen, –ook in alle grote steden. Het aantal vrouwelijk burgemeesters zakt van 4 naar 7 (absolute aantallen…). Positief is dat er nu wel 30% vrouwelijke raadsleden is, dat is drie tot vier keer zo veel als in de vorige periode Dat geeft hoop. Ook hoopgevend is dat er een grote verjonging optreedt. De leeftijd van eenbehoorlijk aantal dat gekozen is, is eind 20. Vaak redelijk goed opgeleid en eager om te leren.
Youssouf noemt het in onze verkenningen ’un nouveau depart’. Mooi motto!
Er gaat veel veranderen ook voor mijn collega’s. Je voelt ook hier een soort nieuw elan. De bakens moeten worden verzet. Ze willen al begin 2017 het land in om te peilen wat nodig is aan steun (geld, kennis, nieuwe samenwerking onderling) en om eerlijk bestuur (’ethique’) en aandacht voor duurzame ontwikkeling te stimuleren. Ze hopen dat wij daarin een rol kunnen en willen spelen. Graag wat mij betreft.
Dit weekend even naar buiten, even minder schrijven en praten maar kijken. Daarover later meer.