Omgeving ontmoet Omgevingswet
Tijdens de clinic ‘Omgeving ontmoet Omgevingswet’ op 14 februari in de Gelderlandfabriek in Culemborg verdiepten ruim 40 initiatiefnemers, initiatiefversterkers, overheden en andere belanghebbenden, onder leiding van Jean Eigeman, zich in ‘hoe we de samenleving gaan voorbereiden op de Omgevingswet’. De Omgevingswet geeft inwoners net zoveel invloed en macht als overheid en bedrijfsleven. Maar in de praktijk zal dat niet vanzelf gaan. Zonder succesvol maatschappelijk initiatief en een bloeiende burgerbeweging gaat de Omgevingswet niet werken zoals bedoeld. De aanwezigen bedachten hiervoor de eerste wegwijzers. De clinic was de eerste van een reeks leersessies die DuurzaamDoor in 2018 hiervoor programmeert. CNME Limburg, De Coöperatieve Samenleving, Kracht in Nederland en GreenWish geven hieraan in regionale bijeenkomsten een vervolg. De deelnemers hebben hun bevindingen vertaald in een poster, welke via de downloadspagina te bekijken is. Na de zomer worden de bevindingen gedeeld tijdens een gezamenlijk event. “Zo worden we samen...
Lees meerNieuwe projecten in Benin
10 februari: Op weg naar huis. Wordt lange nacht. Bij aanvang al een vertraging van dik een uur. Aankomst op Schiphol 4,5 uur later. Geen reden om te klagen na een inspirerende week in Benin. Donderdagochtend even tijd voor reflectie, vervolgens interessant gesprek met de chef van het kabinet van de burgemeester. Oud gediende met lange staat van dienst, met retraite (pensioen). Naast een voorliefde voor jonge bevlogen ambtenaren heeft de burgemeester in zijn directe omgeving een aantal van deze pensioengangers met een vrije rol, het zijn zijn ogen en oren. Niet politiek, maar op thema’s, op gemeenschappen. Uitgekiende aanpak! Na een lunch met raadsleden en de 2 wethouders gaan we in gesprek met de organisatie over de keuze voor een project. Deze middag komen er twee ideeën voor projecten. Wij werken die verder uit en presenteren die vrijdagmorgen in de slotbijeenkomst. Het wordt een afvalproject, waar nieuwe bedrijvigheid aan gekoppeld wordt. Waar met groenafval compost gemaakt voor de boeren en tuinders (dit kan de arme grond verrijken), waar plastic gescheiden wordt als grondstof en met resten aan biogas gewerkt wordt. Wijkbewoners kunnen meedoen en water en buurt worden schoner. Alles vanuit 1 aanpak: duurzamer, schoner, gezonder en een bijdrage aan de productie van beter voedsel. Bovendien nieuwe bedrijvigheid voor jongeren zonder werk en kansen voor de armste groepen: City Deal Seme Podji. De kunst is om dit idee in de komende tijd verder uit te werken, dat moeten de mensen van de gemeente zelf in gang zetten. Het DEALS programma ondersteunt met kennis, met opleiding en coaching e.d. Hopelijk slagen we er samen in ook andere financiers te vinden, zodat het op groter schaal gebruikt kan worden. Er is veel meer te vertellen, ook over hobbels en gaten. Veranderen is overal lastig, ook in Benin. Daar gaat nog energie in zitten, er is wel uitzicht op resultaat. Juist in Semi Podji kan dit slagen. Met steun van het bestuur, raadsleden de wijk in als projectambassadeurs, een burgemeester met durf, een organisatie waar mensen zitten die verder willen dan de dagelijkse routine, die ook willen leren. Bovendien gemeenschappen die mee willen doen. Ik blijf graag meedoen, ook op afstand als dat beter uitkomt. Benin is wel een beetje in mijn hart gaan zitten en dan heb ik nog maar weinig gezien. Vriendelijke mensen, mooie plekken, leven op straat, een prachtige monding aan de Atlantische...
Lees meerEerste dagen in Benin
9 februari: De dagen gaan snel en zijn gevuld van 8 uur in de ochtend tot 9 uur ‘s avonds en dan nog eten. Dag 2 levert in de ochtend veel op. Het gesprek met de burgemeester duurt ruim 2 uur. We hoeven al niet meer op zoek naar het “Narrative”, dat wordt ons geschonken. City deals zijn onderdeel van de Nederlandse agenda en afgeleid naar het programma DEALS van Buitenlandse zaken dat door VNG International wordt uitgevoerd, daar werk ik voor. Het gaat om samenwerken, vernieuwen, helder omschreven gebieden en experimenten durven aangaan. Samenwerken tussen overheden en ook met partners in de particuliere sector (bedrijven, bewoners, maatschappelijke initiatieven etc.). In het DEALS programma is dat toegespitst op duurzaam en inclusief (armoedebestrijding). In Seme Podji zijn overstromingen een groot probleem, vanuit zee en door overvloedige regenval van rivieren en meren. Daar is niet gemakkelijk wat tegen te doen, zeker niet bij gebrek aan geld. Er verdrinken niet direct mensen, maar de gevolgen zijn enorm voor de boeren, voor de waterkwaliteit, voor de bewoners van dorpen, hun marktplein, het schoolterrein. Samen met de grote hoeveelheden afval levert dat immense problemen. Met die problematiek gaan we de slag. Belangrijk is bestuurlijk engagement. Daar is geen twijfel over bij Charlesmagne Honfo, onze burgemeester. Dat blijkt alle dagen, leiderschap pur sang. Helderheid, zorg, scherpte als dat nodig is, ook naar ons toe. Afrika heeft dit soort mensen hard nodig, geworteld in zijn gemeenschap, met oog voor morgen. Een open hand als symbool: “transparence”. Geen modewoord dit keer. “Het gaat niet om politiek als spel, het gaat in Seme Podji om ontwikkeling.” In de middag een bezoek aan Krake een dorp op grens met Nigeria. Mooie ervaringen in een moerasgebied, bij een school op de markt. Heel even in niemandsland met Nigeria. Veel indrukken opgedaan. Goed contact ook met ambtelijke collega’s, gemotiveerd en graag op zoek naar oplossingen, een oude gemeentesecretaris, een hoofd technische dienst (gemeentewerken), een hoofd duurzaamheid. Op zoek naar nieuwe kennis, naar opties om te leren. Dat is ook doel van het programma waarvoor we werken. Dag 3 begint voor mij als een feest. Bijeenkomst met maatschappelijke stakeholders, raadsleden, vertegenwoordigers van boeren, vissers, marktvrouwen etc. Ruim 100 mensen die willen meepraten, veelkleurig, betekenisvol. Ze communiceren vooral in een lokale taal, maar handen, ogen en toon spreken boekdelen. Gelukkig vertalen ze ook. We gaan ook hier in groepen uiteen. Ik neem de raadsleden voor mijn rekening, samen met mijn collega Anouk. Mooi gesprek, wat verlegenheid, maar ook samen aangeven waar het om gaat. Na ruim 3 uur sluiten we samen met alle groepen af met heldere conclusies en met veel energie bij de mensen uit de dorpen voor de vrouwen. Het laadt ons voor het 2e terreinbezoek aan een echt verstedelijkt deel van de gemeente. Daar lopen we samen met collega’s uit Benin tegen een goede, mogelijke uitwerking aan, afval, werk maken, leefomgeving verbeteren met steun en inzet van inwoners. Opnieuw mooie beelden en in het buitengebied ooievaars …. ik heb ze uitgenodigd om Culemborg aan te doen dit...
Lees meerNieuwe ervaringen in Benin
6 februari 2018: Sinds zondag weer in Afrika. Nieuwe ervaring, want: in Benin. Ook nieuw omdat ik ditmaal rechtstreeks voor, en met een gemeente werk: Seme Podji. Een verstedelijkende gemeente aan de kust tussen de regeringsstad Cotonou aan de westkant, de formele hoofdstad Porto Novo noordelijker gelegen en de grens met Nigeria aan de oostkant. 200.000 inwoners verspreidt over een groot gebied, 6 arrondissementen (stadsdelen) en 55 dorpen, gemeenschappen, deels nog sterk agrarisch of vissersdorp. Ik werk in een erg leuk team met een scherpe, jonge Nederlandse collega Anouk en 3 “lokale experts” Gilles, Koffi en Prince. Veel inhoud! Loopt als een trein. Onze opdracht is een City deal voorbereiden gericht op een select, geografisch gebied, dat in zijn ontwikkeling duurzaam en armoedebestrijding combineert. Valt veel over te zeggen, komt later. Hoewel Mali en Benin niet zo heel ver uit elkaar liggen, zijn de (culturele) verschillen aanzienlijk. Mali is vele malen groter en heeft veel woestijn. Benin lig aan de Atlantische oceaan, naast Nigeria. Religieus een echt mixture van katholiek, protestant, evangelisch, moslims en natuurgodsdiensten. Voodoo is diep geworteld in Benin. Groepen leven vreedzaam naast elkaar. Het is niet rijker dan Mali volgens de statistieken, maar oogt minder arm. Dat komt o.m. door de enorme omvang van de informele economie m.n. met Nigeria, de reuze buurman. Het is ook net iets formeler. De burgemeester is echt op tijd voor zijn afspraak en kijkt zelden op zijn mobiele telefoons. Nederland heeft een oude band met Benin. Vanuit Benin werden veel slaven naar Amerika verscheept door Nederlandse handelaren, de Amsterdamse grachten zijn mede hierdoor groot geworden. Daar word ik met regelmaat bij bepaald. Vreemd gevoel als je dollende kinderen in een dorp ziet spelen. Navrant is ook het verhaal van Frisco, een Nederlandse wax producent. De prachtige gekleurde stoffen, jurken, pakken, blouses dragen het stempel “ veritable wax Hollandais” ….. al eeuwen oud!? De eerste dag besteden we aan kennismaking onderling, werkafspraken, taakverdeling. Ik moet een politiek economische analyse opleveren, belangrijk funderend onderdeel van een mogelijke Citydeal. Dat is eigenlijk niks anders dan een andere manier van werken uitproberen: samenwerken, experimenteren, vernieuwen en partners uit de samenleving betrekken en ruimte bieden. Doen we vaker. Wel in heel andere context. Later op dag maken we kennis met de burgemeester Charlesmagne Honfo, belangrijke gesprekspartner deze week. Charisma in zijn ware betekenis, een visionaire man. Charmant en scherp, politiek leiderschap vanaf de grond opgebouwd. Parlementslid geweest en sinds 2 jaar burgemeester. Samen met hem gaan we het gesprek aan met de staf van de Mairie, MT en wat stafmensen. Bont gezelschap, paar opvallend goeie jonge mensen. Overigens uitsluitend mannen. Levert helderheid over een paar plekken waar we gaan kijken en een paar thema’s om te verdiepen. Is een boeiende...
Lees meerLiving Lab Ede
Living Lab Ede: Concrete aanbevelingen voor stadslandbouw rond World Food Center! Hoe integreer je alle waarden van stadslandbouw in de inrichting van het buitengebied van het nieuwe World Food Center in Ede? Samen met Smaakstad Ede, Eetbaar Ede, het World Food Center en de gemeente organiseerden we op 31 januari 2018 een living lab om hierover mee te denken. Er werd veel inspiratie bijeen gebracht en getrechterd naar concrete aanbevelingen. Met als doel om de droom van Eetbaar Ede waar te maken: een groot initiatief realiseren waarin de waarden van stadslandbouw vanaf het begin in het gebiedsontwerp zijn meegenomen en worden uitgevoerd. Dit zou enorm bijdragen aan het draagvlak voor de inpassing van stadslandbouw in de gehele Edese woon- en werkomgeving. Het nieuw in te richten gebied rondom het WFC is bij uitstek een mooie kans om een begin te maken met de realisatie van zo’n groot initiatief. Zeker omdat stadslandbouw uitermate geschikt is om de hele voedselketen zichtbaar te maken en de ‘WFC experience’ van voedsel, voedselproductie, educatie en innovatie zowel binnen als rondom het gebouw in de praktijk te brengen. Lees meer over deze dag op de website van Stadslandbouw...
Lees meerStadslandbouw Eerste ontmoeting tussen Vlaanderen en Nederland
België en Nederland ontmoetten elkaar op 15 december 2017 voor het eerst rond het thema Urban Farming. In de Nederlandse ambassade in Brussel volgden zo’n 70 gasten uit Vlaanderen en Nederland inspirerende presentaties over de landelijke, regionale en lokale aanpak van overheid en ondernemers. Enthousiast werden verhalen en kennis gedeeld, ook tijdens het veldbezoek aan Atelier Groot Eiland in Brussel, waar een grote moestuin een restaurant en winkel bevoorraadt. De uitwisseling tussen beide landen krijgt zeker een vervolg om verder te ontdekken wat we van elkaar kunnen leren, zowel op beleidsniveau als rond verdienmodellen en educatie. Het eerste zaadje is geplant voor een vruchtbare bilaterale samenwerking. Lees meer over deze ontmoeting op de website van Stadslandbouw Nederland: https://stadslandbouwnederland.nl/actueel/ en bekijk de beelden via...
Lees meerNaar een leerconcept voor sociale innovatie en de Omgevingswet
De Omgevingswet (die in 2021 in werking treedt) bundelt de wetgeving en regels voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water. Daarmee is een andere werk- en denkwijze vereist van overheden, burgers en bedrijven. Open, samenhangend, flexibel, uitnodigend en innovatief zijn daarbij de kernwoorden. Jean Eigeman voerde in opdracht van het programma DuurzaamDoor een verkenning uit, om vanuit het perspectief van sociale innovatie te komen tot een leerconcept dat complementair is aan bestaande toerustingsprogramma’s in het overheidsdomein. Omdat Eigeman prominente roots heeft in het openbaar bestuur en zich tegelijkertijd gedreven inzet voor maatschappelijk initiatief, heeft zijn verkenning veel opgeleverd. Verdiepende inzichten, nieuw netwerk en focus en draagvlak voor het ‘activiteitenplan Omgevingswet’ van DuurzaamDoor in de komende jaren. Bekijk de verkenning bij...
Lees meerMaatschappelijk initiatief in Zoetermeer
Marije van den Berg, Vincent Stipdonk en Jean Eigeman hebben in vijf maanden onderzoek naar maatschappelijk initiatief in Zoetermeer veel gezien, gedaan en meegemaakt. Dat heeft allerlei ’spullen’ opgeleverd. Spullen die bedoeld zijn om gemeente en gemeenschap te helpen samen te werken aan ‘een mooiere en fijnere samenleving’ met ‘meer vertrouwen van inwoners in de gemeente’ én met ‘meer vertrouwen van de gemeente in inwoners’. Lees hier de vier stappen die het drietal presenteert voor die doorontwikkeling. Lees ook een gesprek tussen Van den Berg, Van Stipdonk en Eigeman over maatschappelijk initiatief in Zoetermeer, en over de manier waarop de gemeente (bestuur, politiek, organisatie) zich daartoe verhoudt. Bekijk de onderzoeken bij de...
Lees meerDeelname inwoners in een visieproces in Waddinxveen
Hoe is het besluitvormingstraject verlopen bij de start van het traject en in de fase van afronding van het visietraject? Hoe is het visietraject verlopen volgens betrokkenen binnen de gemeente Waddinxveen? En hoe is het visietraject verlopen volgens betrokkenen buiten de gemeente Waddinxveen? Lees dit en meer in dit onderzoek uitgevoerd door de. Laurens de Groot en drs. Jean Eigeman via de downloads.
Lees meerEvaluatie van wetgeving over participatieve democratie in Tunesië
In november van 2017 publiceerde Jean Eigeman zijn evaluatie van de wetgeving over participatieve democratie in Tunesië. Lees het Engelstalige rapport via de downloads.
Lees meer